Thu nhập thụ động là gì?
Thu nhập thụ động (tiếng Anh: passive income) là khoản tiền bạn kiếm được mà không cần dành quá nhiều thời gian hay công sức duy trì hàng ngày. Khác với thu nhập chủ động - nguồn thu đến từ công việc bạn trực tiếp tham gia như làm công ăn lương, thu nhập thụ động giúp bạn vẫn có tiền về ngay cả khi không làm việc liên tục.
Nguồn thu này thường đến từ các hoạt động như đầu tư tài chính, cho thuê tài sản, sáng tạo nội dung số, hoặc xây dựng hệ thống tạo doanh thu tự động. Đây là yếu tố then chốt để đạt tự do tài chính - trạng thái mà bạn không còn phụ thuộc hoàn toàn vào công việc để trang trải cuộc sống.
Ví dụ: Nếu bạn có 100 triệu đồng gửi tích lũy với lãi suất 6%/năm tại Tikop, bạn sẽ nhận được khoảng 500.000 đồng/tháng mà không cần làm gì thêm.
Để tạo ra thu nhập thụ động hiệu quả, bạn cần có sự chuẩn bị về vốn ban đầu, kiến thức và chiến lược cụ thể. Dù không yêu cầu làm việc mỗi ngày, việc xây dựng hệ thống này vẫn đòi hỏi thời gian và sự kiên trì ở giai đoạn đầu.
Thu nhập thụ động là gì
Phân biệt sự khác nhau giữa thu nhập thụ động và thu nhập chủ động
Hiện nay, có hai hình thức tạo thu nhập phổ biến: thu nhập chủ động và thu nhập thụ động.
- Thu nhập chủ động: Là nguồn tiền bạn nhận được từ việc làm việc trực tiếp. Ví dụ: Bạn làm việc 8 tiếng/ngày tại văn phòng để nhận lương hàng tháng. Khi bạn dừng công việc, nguồn thu nhập cũng dừng lại.
- Thu nhập thụ động: Là nguồn tiền bạn kiếm được mà không cần bỏ ra quá nhiều công sức hàng ngày. Bạn sử dụng tài sản có sẵn hoặc hệ thống đã xây dựng để tạo ra dòng tiền ổn định.
| Tiêu chí | Thu nhập chủ động | Thu nhập thụ động |
|---|---|---|
| Bản chất | Thu nhập có được nhờ trực tiếp lao động, làm việc | Thu nhập đến từ các khoản đầu tư hoặc hệ thống đã được thiết lập |
| Thời gian & công sức | Cần làm việc đều đặn, toàn thời gian | Ít tốn công sức sau khi đã thiết lập hệ thống |
| Ví dụ phổ biến | Làm công ăn lương, kinh doanh truyền thống, freelancer | Đầu tư cổ phiếu, cho thuê bất động sản, bán sản phẩm số |
| Tính ổn định | Phụ thuộc vào khả năng làm việc. Nếu nghỉ làm thì thu nhập ngừng | Có thể duy trì trong thời gian dài mà không cần làm việc liên tục |
| Tự do tài chính | Khó đạt được nếu chỉ dựa vào nguồn này | Là nền tảng để đạt tự do tài chính bền vững |
7 bước để tạo ra thu nhập thụ động bạn nên làm
Bước 1: Đánh giá tình hình tài chính cá nhân
Trước khi bắt đầu bất kỳ khoản đầu tư nào, bạn cần xem xét kỹ tình hình tài chính của mình. Hãy liệt kê:
- Tổng thu nhập hàng tháng
- Các khoản chi tiêu cố định (ăn uống, nhà ở, đi lại...)
- Các khoản nợ cần trả
- Tài sản hiện có (tiết kiệm, bất động sản, đầu tư...)
Việc đánh giá kỹ càng giúp bạn theo dõi dòng tiền, biết mình nên bắt đầu đầu tư bằng khoản tiền nào và cân đối sinh hoạt hợp lý.
Bước 2: Đặt mục tiêu tài chính ngắn hạn và dài hạn
Mỗi người có mục tiêu tài chính khác nhau. Bạn cần xác định rõ:
- Mục tiêu ngắn hạn (1-3 năm): Mua xe máy, đi du lịch, tích lũy quỹ khẩn cấp
- Mục tiêu dài hạn (5-10 năm): Mua nhà, chuẩn bị hưu trí, học phí con cái
Việc đặt mục tiêu rõ ràng giúp bạn lựa chọn hình thức đầu tư phù hợp và duy trì động lực.
Bước 3: Thường xuyên tiết kiệm và tích lũy vốn
Rèn luyện thói quen tiết kiệm là nền tảng để tạo thu nhập thụ động. Nhiều người nghĩ đầu tư cần nhiều tiền và rủi ro cao nên chưa bắt đầu. Thực tế, việc cắt giảm chi tiêu không cần thiết giúp bạn tích đủ vốn đầu tư nhanh hơn.
Mẹo: Áp dụng quy tắc 50/30/20 - 50% thu nhập cho nhu cầu thiết yếu, 30% cho mong muốn cá nhân, 20% cho tiết kiệm và đầu tư.
Bước 4: Tìm hiểu những rủi ro của đầu tư tài chính
Rủi ro đầu tư là khả năng mất một phần hoặc toàn bộ số tiền đầu tư. Các khoản đầu tư có thể không hoạt động như kỳ vọng và dẫn đến thua lỗ.
Các loại rủi ro phổ biến:
- Rủi ro thị trường (giá cả biến động)
- Rủi ro lãi suất
- Rủi ro lạm phát
- Rủi ro tín dụng
- Rủi ro thanh khoản
>> Xem thêm: Rủi ro là gì? Các loại rủi ro trên thị trường phổ biến hiện nay
Bước 5: Nghiên cứu lựa chọn phương án đầu tư tài chính phù hợp
Để xây dựng nguồn thu nhập thụ động hiệu quả, bạn cần đánh giá kỹ các yếu tố sau:
- Lợi tức kỳ vọng: Hình thức đầu tư mang lại mức lợi nhuận bao nhiêu? Có phù hợp với mục tiêu của bạn không?
- Thời gian hoàn vốn: Mất bao lâu để thu hồi vốn ban đầu và bắt đầu sinh lời?
- Rủi ro tiềm ẩn: Bao gồm rủi ro thị trường, pháp lý, biến động lãi suất...
- Tính thanh khoản: Bạn có thể rút tiền khi cần dễ dàng không? Có bị phạt hay mất giá trị khi thanh lý sớm?
- Kiến thức và kinh nghiệm: Bạn hiểu rõ mô hình này đến đâu? Có cần kỹ năng đặc thù không?
Không có kênh đầu tư "hoàn hảo", chỉ có kênh phù hợp với mục tiêu và năng lực tài chính của bạn.
Bước 6: Xây dựng danh mục đầu tư
Cách xây dựng danh mục đầu tư phụ thuộc vào mục tiêu tài chính, thời gian đầu tư và khả năng chấp nhận rủi ro của bạn.
Đối với mục tiêu ngắn hạn (dưới 3 năm), bạn nên chọn các kênh đầu tư rủi ro thấp như:
- Tài khoản tiết kiệm
- Trái phiếu chính phủ
- Quỹ tiền gửi có kỳ hạn
Quan trọng: Hãy đa dạng hóa danh mục đầu tư ở nhiều lĩnh vực và dạng tài sản khác nhau để giảm thiểu rủi ro.
Bước 7: Giám sát các khoản đầu tư
Sau khi đầu tư, bạn cần giám sát và xem xét thường xuyên để đảm bảo các khoản đầu tư hoạt động đúng kỳ vọng. Đồng thời, kiểm tra xem tiến độ thực hiện có đang đi đúng hướng hay không để điều chỉnh kịp thời.
10+ cách tạo ra nguồn thu nhập thụ động online, đặc biệt phù hợp với dân văn phòng
1. Mở cửa hàng để bán hàng online
Bán hàng online là kênh kiếm tiền thụ động phổ biến được nhiều người lựa chọn. Khi thực hiện mô hình này, bạn cần đầu tư thời gian để:
- Nhập hàng và quản lý kho
- Xây dựng hệ thống bán hàng
- Đào tạo đội ngũ tư vấn
- Đóng gói và vận chuyển
- Giải quyết khiếu nại sau mua
Kinh doanh online đòi hỏi sự kiên trì và nghiên cứu kỹ thị trường để chọn mặt hàng phù hợp.
Ưu điểm nổi bật:
- Tự do lựa chọn ngành hàng
- Không tốn chi phí mặt bằng
- Kiếm doanh thu trực tiếp
- Vốn đầu tư thấp, tối ưu chi phí
- Dễ nắm bắt xu hướng thị trường
Vốn cần thiết: Từ 5-20 triệu đồng tùy ngành hàng
Bán hàng online
2. Làm cộng tác viên bán hàng
Công việc này tương tự dropshipping nhưng ít tốn vốn hơn, thậm chí không cần vốn ban đầu. Bạn chỉ cần kết nối người mua với người bán và nhận hoa hồng.
Lưu ý quan trọng: Tìm hiểu kỹ đối tác làm việc để tránh bị lừa hoặc nhận mức chiết khấu quá thấp. Nguồn hàng cần đảm bảo chất lượng và cung ứng ổn định.
Vốn cần thiết: 0 đồng
3. Affiliate marketing
Affiliate marketing hay tiếp thị liên kết là cách kiếm tiền đơn giản nhưng tiềm năng nhờ sự bùng nổ của Internet và xu hướng mua hàng trực tuyến. Bạn kiếm tiền hoa hồng khi khách hàng mua sản phẩm qua đường link bạn cung cấp.
Ưu điểm:
- Chi phí khởi điểm thấp
- Tạo thu nhập liên tục, mọi lúc mọi nơi
- Bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể tham gia
- Không cần quan tâm tồn kho hay chi phí vận hành
Vốn cần thiết: 0-2 triệu đồng (cho website/landing page)
Affiliate marketing
4. Bán các sản phẩm điện tử số
Nếu bạn có tài lẻ như thiết kế, vẽ tranh, sáng tác nhạc hoặc viết lách, bạn có thể tạo sản phẩm đáp ứng nhu cầu của một nhóm đối tượng và bán trên các nền tảng số.
Ví dụ: Template thiết kế, preset Lightroom, nhạc nền, ebook...
Vốn cần thiết: 0-1 triệu đồng (phần mềm, công cụ hỗ trợ)
5. Bán hàng thủ công trên Etsy
Etsy là nền tảng mua sắm trực tuyến tương tự eBay hay Amazon, tập trung vào cộng đồng yêu thích đồ thủ công và đồ cổ.
Nếu bạn có khả năng làm đồ handmade, đây là cơ hội tuyệt vời để kiếm thêm thu nhập từ sở thích.
Vốn cần thiết: 1-5 triệu đồng (nguyên liệu ban đầu)
Bán hàng trên Etsy
6. Thanh lý đồ trên mạng xã hội
Quần áo second hand được nhiều khách hàng săn đón vì giá thành rẻ hơn một nửa đến một phần ba so với hàng mới. Với sự phát triển của Facebook, Instagram hay TikTok, đây là kênh kinh doanh tuyệt vời.
Lưu ý: Bạn cần trực điện thoại, tin nhắn liên tục để tư vấn, chụp ảnh và đóng gói. Lợi nhuận thường không quá cao nên cần cân nhắc số lượng hàng nhập để tránh lỗ vốn.
Vốn cần thiết: 3-10 triệu đồng
7. Kiếm tiền từ việc tạo trang blog
Kiếm tiền qua blog bằng cách xây dựng trang thông tin để chia sẻ kiến thức, quảng cáo cho nhà tài trợ hoặc review sản phẩm. Đây vẫn là kênh kiếm tiền được ưa chuộng vì tính bền vững.
Nhược điểm: Bạn cần đầu tư nhiều thời gian và công sức để biến trang blog thành nơi có nội dung phong phú, thu hút người theo dõi và đủ hấp dẫn để sinh lời.
Vốn cần thiết: 1-3 triệu đồng/năm (tên miền, hosting)
Kiếm tiền từ blog
8. Sáng tạo nội dung trên kênh YouTube/TikTok
YouTube và TikTok là nền tảng chia sẻ video miễn phí với lượng người truy cập khổng lồ. Bạn có thể kiếm tiền nếu có kênh với nội dung đủ thu hút và nhiều lượt xem. Mỗi lượt đăng tải, lượt xem hay lượt like đều mang lại doanh thu thụ động.
Lưu ý: Giai đoạn đầu khó khăn vì bạn phải thu hút đủ người đăng ký và đạt số view theo tiêu chuẩn nền tảng. Hãy cung cấp thông tin hữu ích, nắm bắt xu hướng và chăm chút nội dung để được yêu thích.
Vốn cần thiết: 5-15 triệu đồng (thiết bị quay, dựng video)
9. Kiếm tiền từ Canva
Bạn có thể kiếm thu nhập trên Canva bằng cách sáng tạo và đăng tải tác phẩm thiết kế của mình.
Cách thực hiện:
- Đăng ký trở thành thành viên chính thức tại Canva.com
- Đăng tải các bản thiết kế của bạn
- Đợi Canva phê duyệt
- Nhận tiền khi người dùng sử dụng thiết kế của bạn
>> Xem thêm:8 cách kiếm tiền trên Canva từ A-Z, miễn phí 100%, ai cũng làm được
Vốn cần thiết: 0 đồng (dùng phiên bản miễn phí)
Kiếm tiền từ Canva
10. Bắt đầu một podcast
Tương tự YouTube, podcast là ý tưởng hay khi bạn muốn chia sẻ về niềm đam mê với lĩnh vực nào đó, giúp bạn có thêm nguồn thu nhập thụ động.
Khi bắt đầu làm podcast, bạn cần đối mặt với sự cạnh tranh cao và cần nhiều ý tưởng để thu hút chú ý. Tuy nhiên, với mức đầu tư ban đầu thấp và chỉ cần một số kỹ năng cơ bản, bạn đã có thể thực hiện podcast theo cách đơn giản nhất.
Vốn cần thiết: 2-5 triệu đồng (micro, phần mềm)
Podcast
11. Làm cộng tác viên viết bài
Nội dung vẫn là công cụ marketing phổ biến. Trong bất kỳ lĩnh vực nào, doanh nghiệp hay chủ thể kinh doanh đều cần nội dung sáng tạo. Bạn có thể tận dụng lợi thế này để biến nó thành nguồn thu nhập thụ động.
Yêu cầu: Nắm chắc kiến thức cơ bản về sáng tạo nội dung, SEO và hiểu insight khách hàng.
Vốn cần thiết: 0 đồng
12. Dịch thuật
Dịch thuật là nghề tay trái phổ biến và dễ làm với dân văn phòng. Bạn có thể làm bất cứ đâu, không tốn vốn và không mất công marketing.
Để kiếm thu nhập thụ động hiệu quả mà không tốn nhiều thời gian, bạn cần trang bị kiến thức đa lĩnh vực, khả năng ngôn ngữ nhuần nhuyễn và đa dạng.
Vốn cần thiết: 0 đồng
Dịch thuật
13. Gửi tích lũy tại ứng dụng fintech
Gửi tiền tích lũy tại ứng dụng fintech giúp bạn tích lũy tài sản an toàn như gửi tiết kiệm ngân hàng, với lãi suất hấp dẫn và hợp lý. Nhiều ứng dụng uy tín như Tikop, Finhay, MoMo, ZaloPay, Infina đang thu hút hàng triệu người sử dụng các gói tích lũy tiền gửi có kỳ hạn hoặc không kỳ hạn.
Ví dụ: Tại Tikop, khi tham gia gói tích lũy linh hoạt, bạn có thể nhận lãi suất từ 6% - 9.25%/năm với vốn đầu tư chỉ từ 50.000 đồng.
>> Xem ngay các sản phẩm tích lũy tại Tikop
Vốn cần thiết: Từ 50.000 đồng
Gửi tích lũy tại app fintech
14. Đầu tư vào thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán là kênh đầu tư hấp dẫn có thể mang lại lợi nhuận cao. Chứng khoán được đánh giá là nơi nhà đầu tư tìm được nguồn sinh lời cao, tính thanh khoản tốt và được nhà nước bảo vệ quyền lợi.
Đầu tư chứng khoán tương tự việc tiết kiệm trong tài khoản có năng suất sinh lời cao, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro cao hơn các hình thức khác.
Vốn cần thiết: Từ 10 triệu đồng
15. Cho thuê nhà, nhà kho lưu trữ
Bất động sản cho thuê là hình thức giúp chủ đầu tư dễ dàng kiếm số tiền lớn mỗi tháng. Khi bạn có căn nhà hoặc phòng trống và cho thuê, bạn sẽ nhanh chóng kiếm lợi nhuận từ việc này hàng tháng.
Ưu điểm:
- Kiếm tiền từ việc tận dụng không gian hiện có
- Không lo bị đánh thuế
- Không yêu cầu kiến thức chuyên môn
Nhược điểm:
- Phải chia sẻ không gian riêng tư
- Cần bảo trì liên tục
Qua bài viết này, Tikop hy vọng bạn đã biết thêm nhiều cách để kiếm tiền thụ động, đồng thời gia tăng thu nhập nhằm trang trải cuộc sống. Hãy chọn phương pháp thích hợp và nỗ lực để nhanh chóng đạt mục tiêu. Đừng quên theo dõi Tikop để được cung cấp thêm nhiều kiến thức và mẹo hay về tài chính và ngân hàng.
Tải ứng dụng
